Prawdopodobnie większość Polaków pomaga obecnie Ukraińcom. Wśród osób niosących pomoc jest też wielu przedsiębiorców. Ministerstwo Finansów zapewnia, że przygotowało dodatkowe ulgi dla osób wspierających.

W ramach pomocy przewidziano wliczenie w koszty podatkowe wydatków związanych z pomocą. Ponadto, z podatku dochodowego zwolnione będą świadczenia uzyskiwane przez obywateli Ukrainy przebywających w Polsce. Do końca 2022 r. Ukraińcy mają być zwolnieni z podatku od spadków i darowizn.

Pomoc ujęta w kosztach

Wymienione powyżej preferencje trafiły już do projektu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Ministerstwo Finansów pracuje nad przepisami mającymi pozwolić na zaliczenie do kosztów podatkowych (w podatku PIT i CIT) wydatków związanych z wytworzeniem lub ceną nabycia rzeczy i praw będących przedmiotem darowizny w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazywane:

  • organizacjom pozarządowym (również z Ukrainy),
  • jednostkom samorządu terytorialnego,
  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
  • podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy.

Za koszt uzyskania przychodów będą uważane również koszty poniesione z tytułu nieodpłatnych świadczeń, a więc np. darmowej pomocy tłumaczy, medycznej, logistycznej, na rzecz organizacji pozarządowych. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców oferujących Ukraińcom swoje usługi za darmo.

Warto jednak zwrócić uwagę, że aby móc skorzystać z prawa wliczenia w koszty potrzebnych rzeczy, pomocy trzeba udzielać na rzecz/za pośrednictwem organizacji. Wiele osób pomaga jednak indywidualnie, zatem dlaczego nie mieli by dysponować analogicznym prawem? Na ten temat na razie Ministerstwo milczy. Zapewne chodzi o łatwiejsze udowodnienie związku kosztu z niesioną pomocą.

Możliwość odliczenia darowizny 

Obecnie również istnieje możliwość odliczenia od podatku darowizn, które  przekazaliśmy formie pieniężnej czy rzeczowej. Dotyczy to m.in. darowizn przekazywanych na działalność pożytku publicznego. Dotyczy to różnego rodzaju organizacji pozarządowych (NGO), którymi są zarówno OPP, jak i niemające fundacje i stowarzyszenia, nawet takie, które nie posiadają tego statusu. Wymogiem jest by działały na terenie UE i EOG.

Wartość darowizny odliczymy od podstawy opodatkowania, czyli dochodu. U osób fizycznych i innych, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej) w podatku PIT odliczenie nie może przekroczyć do 6% dochodu. Osoby prawne (sp. z o.o., akcyjne, itp.) rozliczające CIT nie odliczą kwoty większej niż do 10 % dochodu.

Darowizna powinna być udokumentowana. W przypadku darowizny pieniężnej dowodem wpłaty na rachunek bankowy. A w przypadku darowizny rzeczowej dokumentem wskazującym dane darczyńcy i wartość darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Wiele osób oddaje również krew potrzebną Ukrainie. Mogą zatem skorzystać z ulgi dla krwiodawców. Od dochodu odlicza się ekwiwalent, który przysługiwałby dawcy z tytułu przekazania krwi lub osocza. Ulga ta zalicza się do ulgi od darowizn, więc limity kwotowe rozpatruje się w jej przypadku łącznie z darowizną na rzecz pożytku publicznego. A więc łączny limit wszystkich darowizn w roku podatkowym nie może przekroczyć 6% dochodu podatnika.

Ukraińcy nie zapłacą podatku od darowizny

Nowe przepisy opracowywane w Ministerstwie Finansów mają pozwolić Ukraińcom na niepłacenie podatku od spadków i darowizn. Zwolnienie obejmie nabycie tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy własności rzeczy lub praw majątkowych. Wstępnie przepisy dotyczące tej instytucji mają obowiązywać od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r.

Pomoc materialna zwolniona z podatku dochodowego

Wiele firm, instytucji, ale i osób prywatnych wspomaga finansowo Ukraińców. Z podatku dochodowego (PIT) mają być zwolnione świadczenia uzyskiwane przez obywateli Ukrainy przybywających na terytorium RP uzyskiwane zarówno od osób fizycznych, jak i firm. Do tej pory otrzymujący takie świadczenie byli zobowiązani do zapłaty podatku, gdyż traktowane ono było jako przychód. Wyłączona z opodatkowania była tylko pomoc otrzymana za pośrednictwem organizacji pozarządowych (NGO).

Nowe przepisy mają zwolnić z podatku dochodowego wszelkie świadczenia, niezależnie od ich rodzaju (pieniężne, rzeczowe oraz nieodpłatne). Taką nieopodatkowaną  pomocą może być np. udostępnienie lokalu mieszkalnego, zapewnienie żywności, sfinansowanie leczenia, czy też opłacenie nauki i kursów pozwalających na zmianę kwalifikacji zawodowych.