Wbrew obiegowej opinii Krajowa Administracja Skarbowa nie może zaglądać do naszych rachunków bankowych w każdej sytuacji. Warunkiem jest wszczęcie postępowania.
Gdy urząd skarbowy zwraca się do banku o wgląd do rachunku, każdorazowo powinien to uzasadnić. Kwestia ta budziła wiele kontrowersji. Od 1 lipca 2022 roku uprawnienia organów administracji skarbowej w tym zakresie zostaną ujednolicone.
Urząd kontra bank
Trzeba pamiętać, że wobec podatnika mogą (ale nie muszą) być prowadzone równolegle dwa postępowania: postępowanie kontrolne/podatkowe i postępowanie w sprawie karnej skarbowej.
Obecnie, zgodnie z ustawą o Krajowej Administracji Skarbowej i ustawą Prawo bankowe organy KAS mogą zwrócić się z pisemnym żądaniem do banków o informacje dotyczące kontrolowanego czy strony postępowania podatkowego tylko w przypadku wszczęcia kontroli podatkowej lub w toku postępowania podatkowego.
Polski Ład zabrał się i za dostęp do kont bankowych, choć to akurat nie powinno dziwić. Od 1 lipca 2022 r. ujednoliceniu ulegną uprawnienia Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie dostępu do informacji bankowych. Chodzi o to, by dostęp do informacji o rachunku bankowym był możliwy również w przypadku prowadzenia przez organy KAS postępowania przygotowawczego. Wszczynane jest ono w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego po wydaniu postanowienia o wszczęciu postępowania przygotowawczego.
Bez wszczęcia ani rusz!
Zgodnie art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnika urzędu celno-skarbowego wydane w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe bank jest obowiązany do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących podejrzanego lub osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej (…).
Przepis ten nie może być stosowany bez związku z popełnionymi czynami. Co więcej, postępowanie musi być już wszczęte.
Można się domyślać, że w planowanych zmianach chodzi o uregulowanie tej kwestii w jednej ustawie. Wówczas nie trzeba osobno zwracać się do banku o udzielenie informacji na podstawie dwóch osobnych aktów prawnych. Dane przekazane przez banki są chronione tajemnicą skarbową, którą regulują przepisy ustawy Ordynacja podatkowa.
