Aby legalnie zatrudnić uchodźcę z Ukrainy wystarczy zawiadomić powiatowy urząd pracy. Dokonamy tego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w ciągu 7 dni od podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy.
Takie założenie znalazło się w przyjętym przez rząd projekcie Ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Legalna praca dla obywateli Ukrainy
W myśl projektu (art. 19 ww. ustawy), obywatel Ukrainy będzie uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie pobytu zgodnego z obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy
- jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1,
- jeżeli podmiot powierzający wykonywanie pracy powiadomi w terminie 7 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi.
Powiadomienia wystarczy dokonać za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl. W powiadomieniu osoba/spółka/instytucja powierzająca wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy umieszcza:
- informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy,
- dane osobowe obywatela Ukrainy,
- rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy i stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy.
Obywatel Ukrainy będzie mógł ponadto zarejestrować się oraz zostać uznany jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy.
Świadczenia dla Ukraińców legalnie przebywających w Polsce
W projekcie ustawy przyznano również prawo do świadczeń socjalnych, osobom które w związku z wojną przybyły do Polski. Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny, przysługiwać ma prawo do:
- świadczeń rodzinnych,
- świadczenia wychowawczego, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- świadczenia dobry start, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- rodzinnego kapitału opiekuńczego, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna,
Ustalając prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego przy ustalaniu dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę nie będzie uwzględniało się członka rodziny, który zgodnie z oświadczeniem osoby ubiegającej się o te świadczenia, nie przebywa na terytorium RP.
W projekcie wprowadzono możliwość przeznaczenia środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Funduszu Solidarnościowego. Środki te będą kierowane do obywateli Ukrainy z niepełnosprawnością według zasad określonych w programach zatwierdzanych przez Radę Nadzorczą Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Prawo do świadczeń będzie ustalane od dnia wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wniosek o te świadczenia zostanie złożony w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia wjazdu na terytorium Polski. W przypadku złożenia wniosku po tym terminie prawo do świadczenia wychowawczego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.
Limity w zatrudnianiu Ukraińców
Aby zapobiec dumpingowi socjalnemu i zwalnianiu Polaków, kosztem taniej siły roboczej, rząd postanowił wprowadzić pewne ograniczenia co do liczby osób będących obywatelami Ukrainy.
Minister właściwy do spraw pracy będzie mógł określić, w drodze rozporządzenia, liczbę obywateli Ukrainy, którym dany podmiot będzie mógł powierzyć wykonywanie pracy, która miałaby być ustalana w stosunku do liczby wszystkich osób, którym ten podmiot powierza wykonywanie pracy. Motywowane jest to względami bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego, ochroną lokalnych rynków pracy oraz zasadą komplementarności zatrudnienia cudzoziemców w stosunku do obywateli polskich.
Aktualizacja: 9 marca projekt został przyjęty przez Sejm.