Aby legalnie zatrudnić uchodźcę z Ukrainy wystarczy zawiadomić powiatowy urząd pracy. Dokonamy tego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w ciągu 7 dni od podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy. 

Takie założenie znalazło się w przyjętym przez rząd projekcie Ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Legalna praca dla obywateli Ukrainy

W myśl projektu (art. 19 ww. ustawy), obywatel Ukrainy będzie uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie pobytu zgodnego z obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy

  • jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1,
  • jeżeli  podmiot powierzający wykonywanie pracy powiadomi w terminie 7 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi.

Powiadomienia wystarczy dokonać za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl. W powiadomieniu osoba/spółka/instytucja powierzająca wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy umieszcza:

  • informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy,
  • dane osobowe obywatela Ukrainy,
  • rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy i stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy.

Obywatel Ukrainy będzie mógł ponadto zarejestrować się oraz zostać uznany jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy.

Świadczenia dla Ukraińców legalnie przebywających w Polsce

W projekcie ustawy przyznano również prawo do świadczeń socjalnych, osobom które w związku z wojną przybyły do Polski. Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny, przysługiwać ma prawo do:

  • świadczeń rodzinnych,
  • świadczenia wychowawczego, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • świadczenia dobry start, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • rodzinnego kapitału opiekuńczego, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna,

Ustalając prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego przy ustalaniu dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę nie będzie uwzględniało się członka rodziny, który zgodnie z oświadczeniem osoby ubiegającej się o  te świadczenia, nie przebywa na terytorium RP.

W projekcie wprowadzono możliwość przeznaczenia środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Funduszu Solidarnościowego. Środki te będą kierowane do obywateli Ukrainy z niepełnosprawnością według zasad określonych w programach zatwierdzanych przez Radę Nadzorczą Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Prawo do świadczeń będzie ustalane od dnia wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wniosek o te świadczenia zostanie złożony w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia wjazdu na terytorium Polski. W przypadku złożenia wniosku po tym terminie prawo do świadczenia wychowawczego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Limity w zatrudnianiu Ukraińców

Aby zapobiec dumpingowi socjalnemu i zwalnianiu Polaków, kosztem taniej siły roboczej, rząd postanowił wprowadzić pewne ograniczenia co do liczby osób będących obywatelami Ukrainy.

Minister właściwy do spraw pracy będzie mógł określić, w drodze rozporządzenia, liczbę obywateli Ukrainy, którym dany podmiot będzie mógł powierzyć wykonywanie pracy, która miałaby być ustalana w stosunku do liczby wszystkich osób, którym ten podmiot powierza wykonywanie pracy. Motywowane jest to względami bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego, ochroną lokalnych rynków pracy oraz zasadą komplementarności zatrudnienia cudzoziemców w stosunku do obywateli polskich.

Aktualizacja: 9 marca projekt został przyjęty przez Sejm.