Czasem zdarza się, że trzeba pożyczyć pieniądze, np. od podmiotu z zagranicy. Czy w takiej sytuacji należy odprowadzić polski PCC? To zależy…

Do zapłacenia podatku od czynności cywilno-prawnych zobowiązany jest zwykle pożyczkobiorca. Jednak w przypadku otrzymania środków z zagranicy ważne jest też miejsce zawarcia umowy.

Pożyczka opodatkowana

Każde czynności cywilnoprawne (a więc nie tylko pożyczka) podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

  • rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. W myśl natomiast art. 4 pkt 7 ustawy obowiązek zapłaty podatku spoczywa na biorącym pożyczkę.

Aby więc zagraniczna pożyczka podlegała opodatkowaniu w Polsce musi spełniać 3 warunki:

  • rzeczy będące przedmiotem pożyczki (najczęściej pieniądze) znajdują się za granicą;
  • pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania w Polsce;
  • umowa musi być zawarta na terytorium Polski.

Pieniądze traktuje się jako rzecz, znajdującą się w zagranicznym banku lub w posiadaniu zagranicznego pożyczkodawcy. Zatem, gdy pożyczki udziela cudzoziemiec uznaje się, że pieniądze znajdują się również w innym państwie. Bez znaczenia czy w banku czy w posiadaniu pożyczkodawcy.

Ważne miejsce zawarcia umowy

Jak zatem ustalić, czy zapłacimy podatek czy nie? Otóż kluczowe znaczenie ma miejsce zawarcia umowy. Jeżeli umowę zawarto za granicą i takie właśnie miejsce będzie wpisane w treść dokumentu (np. Oslo 12.12.2022r.) podatku nie zapłacimy.

W obecnych czasach większość umów zawieramy jednak przez internet. Co w takim przypadku? Tu ważne są przepisy Kodeksu cywilnego. W myśl art. 61 § 2 kc oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.

Dalej art. 70 § 2 kc informuje, że  w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej – w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy. Tak więc miejscem zawarcia umowy przez internet jest miejsce zamieszkania pożyczkodawcy.

Zatem nawet jeśli spełnione są dwa pierwsze warunki, ale umowa zawarta jest za granicą, nie zapłacimy podatku od czynności cywilnoprawnych.