Już ponad dwa miliony obywateli Ukrainy przekroczyło już granice Polski. Wielu z nich będzie szukać pracy w naszym kraju. Zatrudnienie Ukraińców i Ukrainek stało się o wiele prostsze.

W ostatnim czasie zostały wprowadzone szczególne przepisy, które ułatwiają obywatelom Ukrainy legalny pobyt i pracę w Polsce.

Kto może pracować w Polsce?

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski z powodu wojny  bezpośrednio z terytorium Ukrainy w okresie od 24 lutego 2022 roku, korzystają z ochrony czasowej. Ich pobyt jest legalny przez 18 miesięcy – licząc od 24 lutego 2022 roku (niezależnie od daty rzeczywistego przekroczenia granicy) – czyli do 23 sierpnia 2023 roku.

Małżonek obywatela Ukrainy, który nie ma obywatelstwa ukraińskiego, o ile przybył na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi, również przebywa w Polsce legalnie.

Zgodnie  ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, w Polsce może pracować obywatel Ukrainy, który:

  • przebywa legalnie w Polsce i ma ważny tytuł pobytowy albo
  • przybył legalnie na terytorium Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku bezpośrednio z terenu Ukrainy i deklaruje zamiar pozostania w Polsce.

Tytuł pobytowy to dokument, która uprawnia do pobytu na terytorium Polski lub innego kraju Unii Europejskiej. Może to być zezwolenie na pobyt stały, czasowy, paszport czy zaświadczenie o korzystaniu z ochrony czasowej wydane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców.

Obywatela Ukrainy możemy zatrudnić na podstawie umowy o pracę lub umowy‑zlecenia.

Osoby z Ukrainy, które przybyły do Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku i chcą legalnie przebywać w Polsce, powinny mieć stempel w paszporcie lub innym dokumencie podróży, umieszczony przez polską Straż Graniczną. Stempel potwierdza legalne przekroczenie granicy wraz ze wskazaniem daty.

Nowe zasady zatrudniania obywateli Ukrainy dotyczą również osób, które jeszcze nie mają tytułu pobytowego, ale przed 24 lutego 2022 roku rozpoczęły procedurę uzyskania takiego tytułu.

Jak zatrudnić obywateli Ukrainy?

Aby zatrudnić Ukrainkę lub Ukraińca legalnie przybywającego w Polsce wystarczy, że w ciągu 14 dni od daty podjęcia przez nich pracy poinformujemy właściwy powiatowy urząd pracy (właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy – czyli Twoje). Zrobisz to elektronicznie na portalu praca.gov.pl

Ta procedura dotyczy zarówno obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski 24 lutego 2022 roku lub później, jak i osób, które przebywają legalnie w Polsce na innej podstawie (na przykład zezwolenia na pobyt czasowy).

W zgłoszeniu podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy podajemy:

  • dane osobowe cudzoziemca
  • informacje dotyczące wykonywanej pracy.

Informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi:

  • nazwa albo imię (imiona) i nazwisko
  • adres siedziby albo miejsca zamieszkania
  • numer telefonu lub adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym
  • numery identyfikacyjne NIP i REGON (w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą) albo numer PESEL (w przypadku osoby fizycznej)
  • numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia – w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, prowadzącego agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej
  • symbol PKD i opis wykonywanej działalności związanej z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę.

Dane osobowe cudzoziemca:

  • imię (imiona) i nazwisko
  • data urodzenia
  • płeć
  • obywatelstwo
  • rodzaj, numer i seria dokumentu podróży lub innego dokumentu stwierdzającego lub pozwalającego ustalić tożsamość i państwo, w którym wydano ten dokument
  • numer PESEL – o ile został nadany.

Informacje dotyczące wykonywanej pracy:

  • rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy
  • stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy
  • miejsce wykonywanej pracy.

Obowiązki pracodawcy

Generalnie obowiązki związane z zatrudnieniem Ukraińców są takie same jak przy zatrudnieniu Polaków:

  • wynagrodzenie wypłacane cudzoziemcowi nie może być niższe niż płaca minimalna lub minimalna stawka godzinowa
  • musisz zawrzeć z obywatelem Ukrainy umowę pisemną, która uwzględnia warunki zawarte w oświadczeniu
  • zanim podpiszesz umowę z cudzoziemcem, przedstaw mu tłumaczenie umowy na język dla niego zrozumiały
  • zgłoś pracownika do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od dnia podjęcia przez niego pracy.

W 2022 roku minimalne wynagrodzenie za pracę na etacie wynosi 3010 zł brutto. Od 1 stycznia 2022 roku minimalna stawka godzinowa wynosi 19,70 zł brutto.

Na podstawie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych ZUS twój pracownik ma prawo do: świadczeń w razie choroby bądź wypadku przy pracy, świadczeń z tytułu macierzyństwa oraz bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia (nie dotyczy umów o dzieło).